ಅಮೆರಿಕಾದ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ ರಾಜ್ಯದ ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೋ ನಗರದ ಸಮುದ್ರ ತೀರದ ಸನಿಹವಿರುವ ಪುಟ್ಟ ದ್ವೀಪ.
ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷ ಯಾರೂ ವಾಸಿಸದ ದ್ವೀಪ ಪ್ರದೇಶ. ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳಾದ ಓಲೋನ್ ಮತ್ತು ಮಿವಾಕ್ ಇಂಡಿಯನ್ಸ್ ಅವರು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರಷ್ಟೆ. ಹತ್ತಿರದ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್ ವಸತಿ ಬರುವ ತನಕ ಅಂದರೆ 1776ರವರೆಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ಇತ್ತು.
ಯಾಂಕಿಗಳು ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ನರಿಂದ ಆ ದ್ವೀಪವನ್ನು 1846ರಲ್ಲಿ ಪಡೆದರು. ಕೊನೆಯ ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ಗವರ್ನರ್ ಅಲ್ಲಿ ದೀಪಸ್ತಂಭ ನಿರ್ಮಿಸಲು ಯೋಜಿಸಿದರು. ಅಷ್ಟರೊಳಗೆ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ ಅಮೆರಿಕಾಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಯಿತು.
ಹಠಾತ್ತನೆ ನಡೆದ ಚಿನ್ನದ ಶೋಧನೆಯ(Gold Rush) ಫಲವಾಗಿ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬೇರೆಬೇರೆ ಕಡೆಯಿಂದ ಜನ ಸಕ್ಕರೆಗೆ ನೊಣ ಮುತ್ತುವಂತೆ ಬಂದರು. 1948ರ ಈ ಘಟನೆ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಬದುಕಿನ ಗತಿಯನ್ನೇ ಬದಲಾಯಿಸಿತು.
ಕೇವಲ 300 ಮಂದಿ ವಸತಿ ಹೊಂದಿದ್ದ ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೋ ಊರು 20,000 ಜನ ಬಾಹುಳ್ಯ ಹೊಂದಿತು.
ಚಿನ್ನದ ಗಣಿಗಳ ಆರಂಭ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿತು. ಅದಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ಸರಕು ಸರಂಜಾಮು ಸಾಗಿಸಲು ಹಡಗುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ಅಧಿಕಗೊಂಡು ಸಾಗರ ಪ್ರಯಾಣ ಕಿಕ್ಕಿರಿದಿತು. ದೀಪಸ್ತಂಭದ ನಿರ್ಮಾಣವಾಯಿತು. ಆ ಜಾಗ ಪುಟ್ಟ ಕೋಟೆಯಂತೆ ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೋ.. ಶಾಲೆಗಳು, ಚರ್ಚುಗಳು, ವಸತಿ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಹೀಗೆ ಪಟ್ಟಣ ರೂಪ ಪಡೆಯಿತು.
1861ರಲ್ಲಿ ಶುರುವಾದ ಅಮೆರಿಕನ್ ಸಿವಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಕರಾವಳಿ ತೀರದ ಪುಟ್ಟ ದ್ವೀಪ ಮತ್ತೆ ನಾಗರಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅಲ್ಲಿನ ಆಯಕಟ್ಟಿನ ಫಿರಂಗಿಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು.
ಆಗಿನ ಯುದ್ದದ ಅಗತ್ಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ 400 ಮಂದಿ ಸುಸಜ್ಜಿತ ಯೋಧಪಡೆಯನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ವಿವಿಧ ಫಿರಂಗಿಗಳನ್ನೂ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಕ್ರಮೇಣ ಆಧುನಿಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು ಬಂದಂತೆ ಅಲ್ಲಿನ ಫಿರಂಗಿಗಳು ಬಳಸದೇ ಉಳಿದವು. 1907ರ ತನಕ ಅಲ್ಕಟ್ರಾಸ್’ನಲ್ಲಿನ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ನಿರುಪಯುಕ್ತವಾಗುಳಿಯಿತು.
ಏನೆಂದರೂ ಈ ದ್ವೀಪ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಕಾರಾಗೃಹವಾಗಿಯೂ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿತ್ತು. 1859ರಲ್ಲಿ 11 ಮಂದಿಯ ಸೈನ್ಯಪಡೆ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ನಿಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ನಂತರ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಅಪರಾಧಗಳಿಂದ ಬಂಧಿಯಾದವರೂ ಇದ್ದರು. 1907ರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿಂದ ಸೇನಾನೆಲೆಯನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಆ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಕೈದಿಗಳಿಗೆಂದೇ ಮೀಸಲಿರಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಹೆಚ್ಚಾದ್ದರಿಂದ ಕಾಂಕ್ರೀಟ್’ನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಖಾನೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. 1915ರಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಯು ಎಸ್ ಸೇನಾ ಶಿಸ್ತು ಗೃಹ ಸಮುಚ್ಚಯ, ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಶಾಖೆ ಎಂದು ಕರೆದರು.
1934 ರಲ್ಲಿ ಯುಎಸ್’ನ ಕಾರಾಗೃಹ ಇಲಾಖೆಗೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಅಪರಾಧಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಜೈಲಿನ ಕೊರತೆ ಅಧಿಕವಾಯಿತು. ಅಪರಾಧಿಗಳು ಸುಲಭವಾಗಿ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದ ತಾಣಕ್ಕೆ ಹುಡುಕಿದರು. ಅಲ್ಕಟ್ರಾಸ್ ದ್ವೀಪ, ತೀವ್ರತರ ದರೋಡೆ, ಕೊಲೆ, ಮುಂತಾಗಿ ಅಪರಾಧಗೈದವರ ನೆಲೆಯಾಯಿತು. ಅಷ್ಟು ಸುಭದ್ರತೆಯಿದ್ದರೂ ಅಪರಾಧಿಗಳು ಏನೇನೋ ಉಪಾಯದಿಂದ ಜೈಲಿನ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳ ಕಣ್ತಪ್ಪಿಸಿ ಪಾರಾಗುವ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ.
ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ರೋಚಕವೆಂದರೆ 1962ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾಂಕ್ ಮೊರಿಸ್, ಆಂಗ್ಲಿನ್ ಸಹೋದರರು ಜೈಲಿನ ಗಾಳಿ ಕಿಟಕಿಯನ್ನು ಕಿತ್ತು ಓಡಿಹೋದ ಪ್ರಸಂಗ. ಯಾರ ಕೈಗೂ ಸಿಗದೇ ರೈನ್ ಕೋಟನ್ನೇ ಹೊಲಿದು ಗಾಳಿತುಂಬಿ ತೇಲಿಕೊಂಡು ಪಾರಾದರು. ಇದಕ್ಕೆ ಅವರು ನಿರ್ವಹಣೆ ತಯಾರಿಯನ್ನೇ ಆಧರಿಸಿ ಒಂದು ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರವನ್ನೂ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಾಸಿಗೆ ದಿಂಬಿನ ಮೇಲೆ ಕೃತಕ ತಲೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೆ ಒಬ್ಬರು ಮಲಗಿದಂತೆ ಕಾಣುವಂತೆ ನಂಬಿಸಿ ಚಮತ್ಕಾರದಿಂದ ಓಡಿ ಹೋದರು. ಅಲ್ಕಟ್ರಾಸ್ ಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲೇ ಇದು ದಂತಕತೆಯಾಗಿಬಿಟ್ಟಿದೆ.
ಸುಧಾರಿತ ಹಾಗೂ ಆಧುನಿಕ ಜೈಲುಗಳ ಕಲ್ಪನೆ ಬಂದು ಕೊಂಪೆಯೆನಿಸುವ ಇಲ್ಲಿನ ಕಾರಾಗೃಹವನ್ನು ಆಗಿನ ಅಟಾರ್ನಿ ಜನರಲ್ ಆಗಿದ್ದ ರಾಬರ್ಟ್ ಎಫ್ ಕೆನಡಿ ಮುಚ್ಚುವಂತೆ ಆದೇಶ ಹೊರಡಿಸಿದರು.
ಈಗ ಅಲ್ಕಟ್ರಾಸ್. ನ್ಯಾಷನಲ್ ಪಾರ್ಕ್ ಯೋಜನೆಗೊಳಪಟ್ಡಿದೆ. ಸುತ್ತಲೂ ಏಳುವ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಸಾಗರದ ಅಲೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಆಕರ್ಷಣೀಯವಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಸೆಲ್’ಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಯಾಗಿದ್ದವರ ಫೋಟೋ ಸಹಿತ ಮಾಹಿತಿಗಳಿವೆ. ಕೈದಿಗಳ ಪುಸ್ತಕಾಲಯ, ಸ್ನಾನದ ಮನೆ, ಅಡುಗೆ ಮನೆ, ಊಟದ ಮನೆ, ಅವರಿಗೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದ ಉಡುಪುಗಳು, ಟವಲ್, ಹೊದಿಕೆ. ಶೇವಿಂಗ್ ಬ್ರಶ್, ತಟ್ಟೆ, ಲೋಟ, ಚಮಚ ಫೋರ್ಕುಗಳು… ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲವಕ್ಕೂ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಮಾದರಿ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
ನಮಗೆ ಅಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ನಲವತ್ತೈದು ನಿಮಿಷದ ಶ್ರವಣಯಾನ ಸೌಲಭ್ಯವಿದೆ(Audio Tour). ಆಯಾ ಜಾಗದ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಕಿವಿಗೆ ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ, ಕೈದಿಗಳ ಧ್ವನಿಯೊಂದಿಗೆ ಇತರ ಶಬ್ದ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಮೂಲಕ ಅಂದಿನ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಹೋದ ಅನುಭವ ನಮಗಾಗುತ್ತದೆ.
Get in Touch With Us info@kalpa.news Whatsapp: 9481252093
Discussion about this post